شرایط لازم و محدودیت ها برای انجام عمل جراحی لیزیک چشم
در هر عمل جراحی احتمال بروز عوارض وجود دارد. اکثر عوارض و خطرهای احتمالی عمل لیزیک (LASIK) چشم چندان خطرناک نیستند. دادههای جدید نشان میدهد که نرخ بروز عوارض جدی در تمام عملهای لیزیک انجام شده کمتر از یک درصد است و اکثر بیمارانی که با عوارض لیزیک مواجه میشوند، مشکلاتشان با درمان مجدد برطرف میشود و وضعیتشان بهبود مییابد. عوارض لیزیک به ندرت باعث کاهش دید دائمی یا قابل توجهی میشود که وضعیت دید بیمار را بدتر از قبل از جراحی لیزیک بکند. همچنین خطر عفونت کردن چشم در نتیجه جراحی لیزیک بسیار پایین است. جراح قطره آنتی بیوتیک چشمی برای بیمار تجویز میکند که باید تقریباً تا یک هفته پس از عمل استفاده شود تا از بروز عفونت در مراحل اولیه التیام یافتن چشم جلوگیری شود.
موفقیت عمل لیزیک تاحد زیادی به برخوردار بودن بیمار از شرایط عمل لیزیک و مناسب بودن انجام عمل با در نظر گرفتن این شرایط بستگی دارد. نتایج عمل لیزیک و PRK تقریباً همواره رضایتبخش است، بااین حال هر بیماری نمیتواند متقاضی جراحی اصلاح دید باشد. اکثر بیمارانی که جراحی لیزیک انجام دادهاند، از دوران بهبود خود رضایت دارند و عموم بیماران وضعیت چشم را در روز پس از جراحی عادی توصیف کردهاند. همچنین بسیاری از بیماران متوجه بهبود دید آنی پس از عمل لیزیک شدهاند.
برای دریافت اطلاعات بیشتر و نوبت ویزیت در مطب دکتر اشراقی، فوق تخصص پلک، مجرای اشکی و حدقه، میتوانید با شمارههای زیر تماس حاصل فرمایید.
مطب اصفهان :
031-36274240
مطب تهران :
021-88713593
همراه :
0913837324
جراحی لیزیک چشم
جراحی لیزیک چشم متداولترین عمل انتخابی است که به منظور اصلاح نزدیک بینی، دوربینی و آستیگماتیسم انجام میشود. لیزیک در اکثر موارد بدون درد است و عمل هر چشم فقط چند دقیقه زمان میبرد. عمل لیزیک قدرت بینایی را بهبود میدهد تا شماره عینک و لنز کمتر شود یا ضرورت استفاده از آن کاملاً از بین برود. به علاوه نتیجه عمل معمولاً ظرف 24 ساعت مشخص میشود. در عمل لیزیک نیز مانند اکثر جراحیهای چشم که با لیزر انجام میشود، قرنیه تغییرشکل داده میشود تا نور بتواند وارد چشم شود و بر بخش صحیحی از شبکیه متمرکز شود تا دید شفافتر و واضحتر شود. جراحیهای متعددی با هدف اصلاح عیوب انکساری و رفع مشکلات بینایی انجام میشود که از آن جمله میتوان به PRK، لازک و عمل لیزیک سفارشی اشاره کرد که مطلقاً بدون استفاده از تیغ و به روشی منحصر به فرد برای هر بیمار انجام میشود. جراح چشم پزشک پس از معاینه دقیق چشم تصمیم میگیرد که آیا بیمار شرایط لازم را برای عمل لیزیک دارد یا خیر. کلیه مراحل این معاینه جامع فقط 90 ـ 60 دقیقه زمان میبرد و پس از آن جراح با قطعیت مناسب بودن عمل لیزیک را با توجه به وضعیت بیمار اعلام میکند.
معاینه قبل از جراحی لیزیک
جراح متخصص عمل لیزیک معاینه ته چشم پس از گشاد شدن مردمک را انجام میدهد تا از سالم بودن چشمها برای جراحی لیزیک مطمئن شود. جراح شکل و ضخامت قرنیه، عیوب انکساری، اندازه مردمک و سلامت عمومی بیمار را بررسی میکند تا اطمینان حاصل کند که بیمار شرایط لازم را برای عمل لیزیک چشم دارد. احتمال خشک شدن چشم نیز ارزیابی میشود و طرح درمان مناسب برای کاهش خطر خشک شدن چشم پس از جراحی لیزیک توصیه میشود. چنانچه عمل لیزیک سفارشی در نظر گرفته شده باشد، عکس سه بعدی از چشم گرفته میشود که از آن با اصطلاح آنالیز جبهه امواج (Wavefront) یاد میشود. آنالیز Wavefront تصویر دقیقتری را از انحرافات کلی تاثیرگذار بر بینایی به دست میدهد. چون لنز تماسی شکل طبیعی چشم را تغییر میدهد، چشم پزشک از بیمار میخواهد که قبل از جراحی برای مدت معینی از لنز استفاده نکند. معمولاً لازم است که لنز تماسی نرم از یک تا دو هفته قبل از جراحی و لنز تماسی سخت از حداقل 4 هفته قبل از جراحی در چشم گذاشته نشود، جراح زمان مناسب برداشتن لنز قبل از جراحی را در جلسه مشاوره اعلام میکند. پس از آن که بیمار مطمئن شد که شرایط لازم را برای عمل لیزیک دارد، باید بودجه مالی خود را برای انجام عمل تعیین کند.
مراحل بررسی شرایط عمل لیزیک چشم
چنانچه به عارضهای مبتلا باشید که بر واکنش نشان دادن چشم نسبت به جراحی یا دوران بهبود پس از جراحی اثر بگذارد، ابتدا باید صبر کنید که این عارضه برطرف بشود. سندرم خشکی شدید چشم، ورم ملتحمه (چشم صورتی)، عفونت و هر نوع آسیب دیدگی چشم از جمله عوارضی محسوب میشود که عمل لیزیک را به تاخیر میاندازد. چنانچه از خشکی مداوم چشم رنج میبرید، یعنی اشک کافی برای مرطوب یا لغزنده و سالم نگه داشتن چشم تولید نمیشود، جراحی لیزیک این وضعیت را تشدید خواهد کرد. از علائم شایع خشکی چشم میتوان به سوزش یا تیر کشیدن چشم، احساس وجود گردو غبار در چشم، کاهش تحمل چشم در برابر باد، تاری دید متناوب و حتی در بعضی موارد ریزش اشک بیش از حد اشاره کرد. چنانچه دچار این علائم هستید، حتماً قبل از جراحی درباره خشکی چشم با جراح معالج خود مشورت کنید. چشم پزشک خشکی چشم را در معاینه پیش از عمل تشخیص میدهد و معمولاً میتواند این عارضه را با موفقیت درمان کند و چشم را برای جراحی با لیزر آماده کند. قطره اشک مصنوعی، پلاگ چشمی، قطرههای دارویی چشمی، مکملهای روغن ماهی و بذر کتان یا ترکیبی از این موارد از راههای معمول درمان خشکی چشم به شمار میآید. در صورت ابتلا به آب سیاه کنترل نشده و وجود آب مرواریدی که دید را مختل کرده باشد، نیز عمل لیزیک یا PRK توصیه نمیشود.
سطح پیشین چشم (قرنیه) در اکثر عملهای اصلاح عیوب انکساری تغییرشکل داده میشود تا قدرت دید افزایش یابد. چنانچه جراحی با لیزر بر روی قرنیهای انجام شود که بسیار نازک است یا سطحی بدشکل و غیرعادی دارد، برای مثال در صورت ابتلا به قوز قرنیه ، این احتمال وجود که نتیجه رضایتبخشی از عمل به دست نیاید و بینایی مختل شود. چنانچه در گذشته به شما گفته شده است که به دلیل نازک بودن قرنیه شرایط عمل لیزیک را ندارید، ممکن است پیشرفتهای جدید این مانع را برطرف کرده باشد و اکنون بتوانید این عمل اصلاح دید را بدون مشکل انجام دهید. برای مثال استفاده از لیزر فمتوسکند به جای میکروکراتوم این امکان را به جراح میدهد که فلپ قرنیه نازکتری را ایجاد کند و به این ترتیب بخش بیشتری از بافت قرنیه را برای درمان با لیزر حفظ کند. اما اگر با وجود تکنیکها و دستگاههای جدید، باز هم شرایط جراحی لیزیک چشم را ندارید، میتوانید از نوع دیگری از جراحی رفرکتیو، مانند جایگذاری لنز (لنز داخل چشمی IOL) بهره بگیرید.
چنانچه مردمک چشمهایتان به طور طبیعی بزرگ باشد، احتمال بروز عوارض جانبی مانند هاله بینی و پخش نور در نور کم، به ویژه هنگام رانندگی در شب افزایش مییابد.
اگر نمره چشم به دلایلی مانند نزدیک بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم بسیار بالا باشد، جراح عمل لیزیک را توصیه نمیکند. نتایج جراحی لیزیک برای درمان عیوب انکساری شدید چندان قابل پیشبینی نیست و ممکن است عمل ارزش هزینه کردن و قبول خطرات احتمالی را نداشته باشد. به علاوه زمانی که عیوب انکساری شدید باشد، به عنوان نمونه در صورت نزدیکبینی شدید، لازم است که مقدار بسیار بیشتری از بافت قرنیه برداشته باشد. در این حالت خطر بروز مشکلات بینایی افزایش مییابد. با این توصیف اگر عیوب انکساری جدی دارید، بهتر اسن نوع دیگری از جراحیهای اصلاحی، مانند جایگذاری لنز درون چشمی IOL یا تغییر لنز انکساری را امتحان کنید.
برای بعضی عملها لازم است که حداقل 18 یا 21 سال داشته باشید. عمل بیماران جوانتر استشناء است و طبق صلاحدید جراح با اجازه از والدین یا قیم بیمار انجام میشود. معمولاً محدودیتی برای سقف سنی لیزیک در نظر گرفته نمیشود. بااین حال لازم به ذکر است که عموم افراد پس از 40 سالگی برای اصلاح نزدیکبینی ناشی از فرایند طبیعی افزایش سن، موسوم به پیرچشمی همچنان به عینک مطالعه نیاز دارند. البته جراح گاهی عمل لیزیک مونوویژن (تک دید) را برای اصلاح پیرچشمی توصیه میکند، در این حالت دید نزدیک بهبود داده میشود تا دیگر نیازی به استفاده از عینک مطالعه یا عینک دوکانونی نباشد. به خاطر داشته باشید که احتمال خشکی چشم بانوان پس از یائسگی افزایش مییابد و آقایان نیز در سنین بالاتر بیشتر در معرض خطر خشکی چشم قرار دارند. همان طور که اشاره شد، خشکی چشم باید قبل از جراحی لیزیک درمان شود.
نوجوانان و بسیاری از جوانان غالباً هر سال نمره عینک و لنزشان تغییر میکند. نکته مهم درباره عیوب انکساری این است که این عیوب باید از حداقل 12 ماه قبل از لیزیک یا هر جراحی رفرکتیو دیگری ثابت بوده باشد. معمولاً نزدیک بینی به مرور تشدید میشود، هرچند احتمال تغییر عیوب دیگر نیز وجود دارد. جراحی لیزیک برای بیماران جوانتر، تازمانی که وضعیت چشم تثبیت نشده و روی یک نمره ثابت نمانده، توصیه نمیشود. چشم پزشک ثابت ماندن نمره چشم را تعیین میکند.
عارضههای دژنراتیو (فرسایشی) کنترل نشده یا بیماریهای خودایمنی کنترل نشده مانند سندرم شوگرن، روماتیسم، دیابت نوع 1 و ایدز مهمترین عارضههایی هستند که برای جراحی چشم با لیزر محدودیت ایجاد میکنند. بیماران آلوده به ویروس HIV که تعداد سلولهای ایمنی بدنشان در حد قابل قبولی است، میتوانند متقاضی عمل لیزیک باشند. چنانچه هرگونه مشکلی برای التیام یافتن زخمها وجود داشته باشد، احتمال بروز عوارض و موفقیتآمیز نبودن جراحی لیزیک افزایش مییابد. جراحان لیزیک درباره بیماریهایی که شایستگی بیمار را برای انجام عمل کاملاً رد میکند یا خطرات قابل توجهی را به بیمار تحمیل میکند، اتفاق نظر ندارند. همچنین مصرف بعضی داروها خطر بروز عوارض مرتبط با جراحی لیزری چشم را افزایش میدهد. برای مثال داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی فرایند التیام پس از عمل را مختل میکند و بعضی داروها مانند ایزوترتینویین (اکوتان) احتمال ابتلا و یا شدت سندرم خشکی چشم را بالاتر میبرند.
عمل لیزیک در دوران بارداری یا شیردهی توصیه نمیشود. تغییرات هورمونی بر شکل قرنیه اثر میگذارد و تغییرات موقتی را در بینایی ایجاد میکند. بنابراین جراحی تا زمان برگشتن بینایی و هورمونها به وضعیتی عادی قبل از بارداری انجام نمیشود. این روند چند ماه طول میکشد. بانوان باردار غالباً دچار مشکل خشکی چشم میشوند، که به نوبه خود یکی دیگر از دلایل به تاخیر انداختن عمل لیزیک تا چند ماه پس از بارداری است. همچنین مصرف بعضی داروها، مانند آنتیبیوتیک و استروئید، که قبل و بعد از لیزیک برای تسریع دوران بهبود تجویز میشود، ممکن است برای جنین در رحم مادر یا نوزاد شیرخوار خطرناک باشد.
هرچند نتایج اکثر قریب به اتفاق عملهای لیزیک عالی است، بااین حال باید قبل از موافقت برای انجام عمل لیزیک از خطرات و عوارض جانبی احتمالی عمل آگاهی پیدا کنید. جراح ماهری که در زمینه عمل لیزیک تجربه دارد، تصمیم میگیرد که آیا شرایط لازم برای عمل لیزیک چشم را دارید یا خیر و چنانچه عمل لیزیک برای شما مناسب نباشد، جراحی رفرکتیو دیگری را توصیه میکند. نکته مهم این است که کلیه اطلاعات مرتبط با وضعیت سلامتی و پرونده پزشکی خود را به جراح اطلاع دهید تا با تصمیمگیری درست ایشان، بهترین نتیجه ممکن به دست بیاید.