درمان تومور ملانومای چشم، ناشی از ایجاد اختلال در سلول های ملانین

چشم از چندین لایه بافت ساخته شده و با یک ژل شفاف پر شده است. هر بخشی از چشم کار مهمی را انجام می‌دهد که به ما در دیدن کمک می‌کند. یووه‌آ (uvea) لایه میانی در اطراف مردمک چشم است. این قسمت شامل کوروئید، جسم مژگانی و عنبیه است، که همان دیسک رنگی در جلوی چشم شما است. یووه‌آ چگونگی ورود نور را به چشم کنترل کرده و به چشم کمک می‌کند تا تمرکز کند. همچنین باعث ایجاد یک مایع در اطراف لنز می‌شود تا چشم شما را سالم نگه دارد. ملتحمه یک پوشش نازک و شفاف است که سطح بیرونی سفید چشم و داخل پلک را پوشش داده و از آنها محافظت می‌کند.

ملانوما چشم چیست؟

ملانوما نوعی سرطان است که در سلول‌هایی به‌وجود می‌آید که ملانین تولید می‌کنند – رنگدانه‌ای که به پوست شما رنگ می‌دهد. چشم شما نیز دارای سلول‌های تولیدکننده ملانین بوده و می‌تواند ملانوما ایجاد کند. ملانوم چشم، آکولار ملانوما نیز نامیده می‌شود. بیشتر ملانوم چشم در قسمتی از چشم ایجاد می‌شود که شما نمی‌توانید آن را در آینه ببینید. این امر باعث می‌شود تشخیص سرطان ملانوم چشم دشوار باشد. علاوه بر این، ملانوم چشم معمولا نشانه‌ها یا علائم اولیه‌ای را بروز نمی‌دهند. درمان برای سرطان ملانوم چشم موجود است. درمان برخی از ملانوم‌های کوچک چشمی ممکن است بر بینایی شما تأثیری نداشته باشد. هرچند، درمان ملانوم بزرگ چشم معمولا سبب از دست رفتن بخشی از بینایی می‌شود.

ملانوم چشم در کجا رخ می‌دهد؟

• صلبیه (سفیده سخت چشم): ملانوم چشم اغلب در سلول‌های یووه‌آ، لایه رگه‌دار چشم شما که بین شبکیه قرار گرفته است، لایه نازک بافت که دیواره داخلی پشت مردمک چشم شما را می‌پوشاند، و سفیدی چشم (صلبیه) ایجاد می‌شود .
• عنبیه و جسم مژگانی و لایه کوروئید: ملانومای چشم ممکن است در قسمت جلویی یووه‌آ (عنبیه و جسم مژگانی) یا در قسمت پشتی آن (لایه کوروئید) رخ دهد.
• ملتحمه چشم: سرطان ملانوم چشم همچنین می‌تواند در خارجی‌ترین لایه در جلوی چشم (ملتحمه)، در حفره‌ای که مردمک چشم را احاطه می‌کند و روی پلک رخ دهد، هر چند این انواع ملانوم چشم بسیار نادر است.

علت ایجاد سرطان ملانوما

روشن نیست که چه چیزی باعث سرطان ملانوما یا آکولار ملانوما می‌شود. پزشکان می‌دانند که ملانوم چشم هنگامی رخ می‌دهد که انحرافاتی در DNA سلول‌های سالم چشم ایجاد می‌شود. انحرافات DNA سبب می‌شود که سلول‌ها رشد کرده و چند برابر شوند و از کنترل خارج شوند، بنابراین سلول‌های جهش‌یافته که به‌طور معمول می‌میرند، به زندگی ادامه می‌دهند. سلول‌های جهش‌یافته در چشم تجمع می‌یابند و یک ملانوما چشم ایجاد می‌کنند.

علائم ملانومای چشم

سرطان ملانوم چشم ممکن است نشانه‌ها و علائمی ایجاد نکند. هنگامی‌که رخ می‌دهد، علائم و نشانه‌های ملانوم چشم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• یک نقطه تیره در حال رشد در عنبیه
• حس کردن چراغ‌های چشمک زن
• تغییر در شکل دایره تاریک (مردمک) در مرکز چشم شما
• بینایی ضعیف یا تاری دید یک چشم
• از دست دادن دید محیطی
• حس کردن ذرات گرد و غبار و نور در دید شما (شناور).

عوامل خطر تومور ملانوم

عوامل خطر ابتلا به سرطان ملانومای مقدماتی چشم عبارتند از:

• رنگ چشم روشن. افراد دارای چشم‌های آبی یا سبز بیشتر در معرض خطر ابتلا به ملانوم چشم هستند.
• سفید پوست بودن. افراد سفید پوست بیشتر از افراد سایر نژادها در معرض خطر ابتلا به ملانوم چشم هستند.
• افزایش سن. خطر ابتلا به ملانوم چشم با افزایش سن افزایش می‌یابد.
• برخی اختلالات پوستی ارثی. وضعیتی که به نام سندرم خال دیسپلاستیک شناخته شده است، که سبب ایجاد خال‌های غیر طبیعی می‌شود، می‌تواند خطر ابتلا به ملانوم در پوست و چشم شما را افزایش دهد.
• علاوه بر این، افرادی که دارای رنگ پوست غیرطبیعی شامل پلک‌ها و بافت‌های مجاور و افزایش رنگدانه در یووه‌آ هستند، که به عنوان ملانوسیتوز چشم شناخته می‌شود، نیز دارای خطر بالایی برای ایجاد ملانوم چشم هستند.
• قرار گرفتن در معرض نور ماوراء بنفش (UV). شواهدی وجود دارد که قرار گرفتن در معرض نورUV، مانند نور خورشید یا تخت‌های برنزه، خطر ابتلا به ملانوم چشم را افزایش می‌دهد.

عوارض

عوارض ناشی از سرطان ملانوم چشم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• افزایش فشار داخل چشم (آب سیاه یا گلوکوم). ملانوم چشم در حال رشد می‌تواند باعث ایجاد آب سیاه شود. علائم و نشانه‌های آب سیاه ممکن است شامل درد چشم و قرمزی و همچنین تاری بینایی باشد.
• از دست دادن بینایی. ملانوم بزرگ چشم اغلب باعث از دست دادن بینایی در چشم آسیب دیده می‌شود و می‌تواند باعث عوارضی مانند جدا شدن شبکیه شود، که خود نیز سبب از دست دادن دید می‌شود. ملانوم‌های کوچک چشم در صورتی‌که در نقاط بحرانی چشم اتفاق بیفتند، می‌توانند تا حدی باعث از بین رفتن بینایی شوند. شما ممکن است دچار دشواری دیدن مرکز دید و یا کناره‌های آن باشید. ملانومای چشم بسیار پیشرفته می‌تواند منجر به از بین رفتن کامل بینایی باشد.
• ملانوم چشم که به خارج از چشم گسترش می‌یابد. سرطان ملانومای چشم می‌تواند در خارج از چشم و در مناطق دور از بدن گسترش یابد، از جمله کبد، ریه‌ها و استخوان‌ها.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورتی که علائم یا نشانه‌هایی دارید که باعث نگرانی شما می‌شوند، به پزشک خود مراجعه کنید. تغییرات ناگهانی در دید شما علامت اورژانسی بودن وضعیت است، بنابراین در چنین شرایطی مراقبت‌های فوری را دنبال کنید.

تشخیص تومور ملانوم چشمی

برای تشخیص ملانوم چشم ، پزشک شما ممکن است موارد زیر را توصیه کند:

معاینه چشم

پزشک شما بیرون چشم شما را به‌منظور دیدن رگ‌های خونی بزرگ که می‌تواند نشان‌دهنده یک تومور در داخل چشم شما باشد، معاینه خواهد کرد. سپس، با کمک ابزار، پزشک داخل چشم شما را نگاه خواهد کرد. یک روش، به نام افتالموسکوپی، از لنزها و یک نور روشن بر روی پیشانی پزشک شما -تقریبا شبیه لامپ یک معدنچی- استفاده می‌کند. یک روش دیگر، بیومیکروسکوپی اسلیت لمپ، از یک میکروسکوپ استفاده می‌کند که پرتوهای شدید نور را برای روشن شدن درون چشم شما ایجاد می‌کند.

اولتراسوند چشم

اولتراسوند چشم از امواج صوتی با فرکانس بالا از یک وسیله کوچک دستی عصا مانند که ترنسدوسر (مبدل) نامیده می‌شود، برای تولید تصاویر از چشم شما استفاده می‌کند. این مبدل بر روی پلک‌های بسته یا روی سطح جلوی چشم شما قرار می‌گیرد.

تصویربرداری از رگ‌های خونی در داخل و اطراف تومور (آنژیوگرام) 

در طی آنژیوگرافی چشم شما، یک ماده رنگی رنگ زا به داخل ورید در بازوی شما تزریق می‌شود. ماده رنگ زا به رگ‌های خونی در چشم شما می‌رود. یک دوربین با فیلترهای خاص برای تشخیص این ماده رنگ زا، به مدت چند دقیقه هر چند ثانیه عکس می‌گیرد.

برداشتن یک نمونه از بافت مشکوک برای آزمایش 

در برخی موارد، پزشک شما ممکن است فرآیندی برای برداشتن یک نمونه از بافت (بیوپسی) از چشم شما را پیشنهاد دهد. برای برداشتن نمونه، یک سوزن نازک به چشم شما وارد شده و برای استخراج بافت مشکوک استفاده می‌شود. بافت در آزمایشگاه آزمایش می‌شود تا تعیین کند که آیا حاوی سلول‌های ملانوم چشم هست یا خیر.بیوپسی چشم معمولا برای تشخیص ملانوم چشم ضروری نیست.

 بهترین راه‌های درمان سرطان ملانوم چشم

گزینه‌های درمان ملانوم چشم به محل و اندازه ملانوم چشم، و همچنین سلامت کلی و اولویت‌های شما بستگی دارد. عوامل اصلی در تعیین درمان برای ملانوم چشم عبارت از محل و اندازه سرطان، و همچنین احتمال نجات دید در چشم فرد است. در صورتی‌که یک ملانومای کوچک در مکان بسیار مهمی از چشم به بینایی صدمه زده باشد، فایده زیادی در نجات چشم وجود ندارد. از سوی دیگر، پزشکان لزوما نمی‌خواهند چشمی را که عملکرد طبیعی دارد، حتی اگر تومور بزرگ باشد، تخلیه کنند. بنابراین، اظهارات زیر در مورد درمان ممکن است در مورد هر وضعیتی اعمال نشود.

انتظار برای درمان ملانوم کوچک چشم

ملانومای کوچک چشم ممکن است نیاز به درمان فوری نداشته باشد. اگر ملانوم کوچک است و در حال رشد نیست، شما و پزشک شما ممکن است منتظر نشانه‌های رشد باشید.اگر ملانوما رشد کرده و یا عوارضی ایجاد کند، در آن زمان ممکن است برای درمان اقدام کنید.

درمان‌های سرد 

سرمای شدید (سرمادرمانی یا کریوتراپی)ممکن است برای از بین بردن سلول‌های ملانوم در برخی از ملانوم‌های کوچک چشم استفاده شود، اما استفاده از این درمان رایج نیست.

درمان با لیزر

درمانی که از لیزر برای کشتن سلول‌های ملانوم استفاده می‌کند ممکن است یک گزینه در شرایط خاص باشد. یک نوع درمان لیزر، به نام ترموتراپی، از لیزر مادون قرمز استفاده می‌کند و گاهی اوقات در ترکیب با پرتودرمانی استفاده می‌شود.

پرتو درمانی 

پرتودرمانی از پرتوهای انرژی قدرتمند، مانند پروتون‌ها یا اشعه‌های گاما، برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. پرتودرمانی معمولا برای ملانوم‌های کوچک تا متوسط چشم ​​استفاده می‌شود.پرتو معمولا با قرار دادن یک پلاک رادیواکتیو بر روی چشم شما، به‌طور مستقیم بر روی تومور در یک فرآیند که براکی‌تراپی نامیده می‌شود، به تومور منتقل می‌شود. پلاک با سوزن‌های موقت در موقعیت نگه داشته می‌شود. پلاک ظاهری مشابه کلاهک بطری داشته و حاوی چندین دانه رادیواکتیو است. پلاک به مدت چهار تا پنج روز قبل از برداشته شدن، در جای خود باقی می‌ماند.این تابش همچنین می‌تواند از دستگاهی باشد که تابش را، مانند پرتوهای پروتون، به چشم شما هدایت می‌کند (تشعشع پرتو‌های خارجی یا تله تراپی). این نوع پرتودرمانی اغلب در چندین روز انجام می‌شود .

جراحی

جراحی که برای درمان ملانوم چشم استفاده می‌شود، شامل فرآیندهایی برای برداشتن قسمتی از چشم یا فرآیندی برای برداشتن کل چشم است. گزینه‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:

جراحی برای برداشتن ملانوما و یک ناحیه کوچک از بافت سالم

جراحی برای برداشتن ملانوما و بخشی از بافت سالم که در اطراف آن قرار دارد، ممکن است گزینه‌ای برای درمان ملانوم‌های کوچک باشد. فرآیندی که بر روی شما انجام می‌شود بستگی به اندازه و موقعیت ملانوم چشم شما دارد. به عنوان مثال، جراحی برای برداشتن یک ملانومای کوچک که بر روی عنبیه تاثیر می‌گذارد، ایریدکتومی نامیده می‌شود. جراحی برای برداشتن ملانوم موجود در کوروئید، کوروئیدکتومی نامیده می‌شود.

جراحی برای برداشتن کل چشم (تخلیه)

تخلیه چشم اغلب برای تومورهای بزرگ چشم استفاده می‌شود. همچنین اگر تومور باعث درد چشم شود، از آن استفاده می‌شود. پس از تخلیه چشم دارای ملانوم، یک ایمپلنت در همان محل قرار می‌گیرد و عضلات کنترل‌کننده حرکت چشم به ایمپلنت متصل می‌شوند، که اجازه می‌دهد ایمپلنت حرکت کند. پس از گذشت زمانی برای بهبودی، یک چشم مصنوعی (پروتز) ساخته می‌شود. سطح جلویی چشم جدید شما برای مطابقت با چشم دیگرتان به‌صورت سفارشی رنگ خواهد شد.

"کپی فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است."