درمان انسداد مجرای اشکی با بالون و عمل اتساع با سونداژ در کودکان

انسداد مجرای اشک، عفونتی در مجرای اشک چشم یا در کیسه‌ی اشک است. در گوشه‌ی داخلی پلک‌های بالا و پایین، مجرایی بوسیله‌ی یک لوله کوچک یا مجرای اشک باز است.مجراهای اشک، اشک‌هایی که در جلوی سطح چشم ریخته‌اند را جمع می‌کند تا اشک‌های جدید بیرون بیایند. اشک ها توسط عضو کوچکی در بالای چشم و زیر پلک‌ها ساخته می‌شوند. کیسه‌ی اشک بوسیله‌ی لوله‌ای به هر مجرای اشک و درون بینی شما متصل است.وقتی گریه می‌کنید اشک‌ها از چشم بیرون می‌ریزند و به پشت بینی‌تان می‌روند، اگرچه اشک‌های داخل بینی قابل مشاهده نیستند. اگر مجرای اشک مسدود شود و باکتری در آن‌ها یا کیسه‌ی اشک جمع گردد، دچار عفونت می‌شود. انسداد نزدیک بینی نیز می‌تواند سبب اشک ریختن زیاد شود.این مشکل را میتوان به روش های مختلف جراحی، درمان کرد که یکی از روش ها استفاده از بالون می باشد.

علائم انسداد مجرای اشک

نشانه‌های عادی عفونت مجرای اشک حاد عبارتند از:

• درد، قرمزی و بادکردگی پلک پایین در گوشه‌ی داخلی چشم
• اشک ریختن بسیار
• چرک یا ترشح ار چشم
• تب

علائم انسداد مجرای اشک مزمن(طولانی مدت)، شدید نیستند.اگرجه شاید کمی اشک ریختن و مقداری چرک یا ترشح باشد، ولی معمولا درد، قرمزی یا بادکردگی ندارد و یا خیلی کم دارد.

چگونه این انسداد را تشخیص دهیم

پزشکتان برای پیدا کردن علائم بادکردگی‌و قرمزی در گوشه‌ی چشم، تب، اشک ریختن زیاد یا چرک  و ترشح  شما را معاینه می کند. شاید فشار دادن کیسه‌ی اشک موجب می‌شود خلط یا چرک از مجراهای نزدیک چشم خارج شود. اگر چرک وجود داشته باشد، نمونه‌ای از ترشحات می‌تواند تهیه شود و آزمایش گردد تا نوع باکتری مسبب عفونت را شناسایی کند. اگر علائم فیزیکی به طور واضح انسداد مجرای اشک را نشان ندهد یا اگر پزشک بخواد معاینه را تایید کند، ممکن است تست ناپدید شدن  رنگ گرفته شود. در این تست یک فلورسنت زردرنگ در گوشه‌ی چشم قرار داده می‌شود و با پرده‌ی چشمی اشک ها آمیخته می‌شود. اگر سیستم آبریزش اشک درست کار کند، رنگ بعد از چند دقیقه باید از سطح چشم ناپدید شود. می‌توان یک گوش‌پاک‌کن پنبه‌ای را داخل بینی کرد تا  ببیند هیچ رنگی از مجرای اشک گذر کرده یا خیر. این تست می‌تواند به پزشکتان کمک کند تا بفهمد انسداد کلی است یا جزئی.

طول درمان مورد انتظار

در نوزادان یا بزرگسالان ، عفونت مجرای اشک باید زمانی که قرمزی یا تب و آبریزش تیره رنگ وجود دارد درمان شود. عفونت مجرای اشک حاد معمولا به سرعت با مصرف آنتی‌بیوتیک برطرف می‌شود. در حین درمان عفونت حاد، هنوز ممکن است اشک ریختن زیاد یا آبریزش تیره رنگ از مجاری اشک مسدود شده اتفاق بیفتد. در نوزادان، انسدادی که سبب عفونت می‌شودمعمولا در 9-12 ماهگی بیشتر می‌شود. عفونت مزمن به خصوص در بزرگسالان بدون جراحی به سختی می‌تواند درمان شود تا کانال آبریزی مجرای اشک باز گردد.

انواع روش های درمان

آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی، درماناستاندارد این عفونت هستند. آنتی‌بیوتیک‌ها عفونت حاد را سریعا از بین می‌برند و علائم عفونت مزمن را کمتر می‌کنند. بیشتر بیماران مبتلا به عفونت مجرای اشک حاد با درمان سرع مشکلشان برطرف می‌شود. ممکن است برای برخی بیماران پماد آنتی‌بیوتیک یا قطره‌ی چشمی تجویز شود. پماد آنتی‌بیوتیک بدون نسخه را روی چشم و اطراف آن امتحان نکنید،زیرا این پمادها برای استفاده داخل چشم ساخته نشده‌اند و مواد سوزش‌آور دارند. آگر عفونت به آنتی‌بیوتیک‌ها جواب نداد، یا اگر عفونت دوباره برگشت ممکن است جراحی کوچکی نیاز باشد. انواع مختلفی از جراحی برای درمان عفونت مجرای اشک وجود دارد:

• جراحی میله مجرای اشک، که یک سیم باریک داخل مجرای اشک می‌شود تا هر نوع انسدادی را از تمیز کند. این جراحی رایج‌ترین روش درمان عفونت بازگشته در نوزادان است.
• عملی که داکریوسیستورهینوستومی نامیده می‌شود و مجرای تنگ شده یا مسدود شده، گشاد می‌شود. معمولا نیاز به برداشتن استخوانی است که سبب تنگ شدن مجرا شده است. این جراحی عموما به کمک لیزر انجام می‌شود.
• برداشتن کل یا جزئی از کیسه‌ی اشک

برای مشاهده کلیپ جراحی انسداد مجرای اشک توسط دکتر اشراقی اینجا  را کلیک کنید.

اتساع سوند بالونی(داکریوپلاستی)

اتساع سوند بالونی یا داکریوپلاستی مجرای بینی، بیشتر برای انسداد مجرای بینی ارثی(NLDO) بیمارانی انجام می‌شود که میل زدن و شستشو برای آنها جواب نداده است. شایع‌ترین علت عفونت  ارثی  فشار غشا جنینی در دریچه‌ی هاسنر در مجرای بینی بیرونی است، جاییکه مجرا در زیر مخروط پایینی وارد بینی می‌شود. تنگ شدن کلی مجرا یا بخشی از آن هم می‌تواند اتفاق بیفتد. براساس تجربیات ما داکریو پلاستی بالون یک روش عالی با حداقل رسوخ در پوست است که گشودگی سیستم اشکی را در بیماران خاص با عفونت مجرای اشک ارثی درمان می‌کند.

دلایل انجام جراحی

 دو دلیل اصلی برای انجام داکریوپلاستی با بالون ، جواب ندادن  به میل زدن و انسداد دوباره بعد از فرو کردن لوله‌ی سیلیکونی است. اگرچه این عمل  به طور معمول در کودکان بزرگتر از 12 ماه انجام می‌شود، ما گهگاه برای کودکان کوچک‌تری که انسداد مجرای اشک عودکننده دارند ، این عمل را انجام می‌‌دهیم. تجربه‌های ما نشان داده است که درجه‌ی موفقیت داکریوپلاستی با بالون  در کودکانی که میل زدن در آنها جواب نداده است از کودکانی که فروکردن لوله‌ی سیلیکونی برای آنها جواب نداده است، بیشتر است.

مراحل جراحی

جراحی با بیهوشی کامل انجام می‌شود. ما از آنتی‌بیوتیک‌های پیش از عمل(موضعی، خوراکی یا وریدی) استفاده نمی‌کنیم. درحین عمل یک دوز دگزامتازون(0.05 mg/kg) زده می‌شود.

• میل زدن. هر دو منفذ بالا و پایین با یک رگ گشاد کن، گشاد می‌شود. سپس دو مجرای اشک با استفاده از یک میل Bowman 0 که با روان کننده‌ی اشک پوشیده شده ، میل زده می‌شوند. میل از میان مجرای اشک بالایی و کیسه‌ی اشکی به سمت بینی می‌گذرد تا  از حرکت تکمیلی بوسیله‌ی یک پوسته‌ی تنگ ممانعت شود. اغلب این انسداد می‌تواند هم دیده و هم احساس شود. پیشروی تکمیلی از داخل حفره‌ی بینی انجام می‌شود. سپس یک میل بزرگتر(سایز 3 یا 4)  از سوراخ بینی وارد بینی می‌شود تا به میل اولیه برسد. مجرای اشک پایینی با یک روش مشابه میل زده می‌شود.
• فرو کردن سوند.سایز سوند بستگی به سن بیمار دارد. ما ترجیح می‌دهیم از یک سوند اشکی 3میلی‌متری در بیماران 2 ساله و بزرگتر استفاده کنیم. سوند‌های کوچکتر 2 میلی‌متری برای بیماران کوچکتر کنار گذاشته می‌شود. دستگاه سوند با محلول نمکی متعادل(BSS) تهیه می‌شود، و سوند چرب شده و داخل مجرای اشکی بالایی و به درون بینی پیشروی می‌کند. وقتی در جای خود قرار گرفت، می‌توان آن را از طریق سوراخ بینی گرفت و با آرام جلو و عقب بردن آن ، محل قرار گرفتن را تست کرد.
• باد کردن مرحله‌ی اول. سپس جراح درجه‌های اندازه‌گیری سیاه روی سوند را یادداشت می‌کند و آنرا در وضعیت 15 میلیمتری ثابت نگه‌میدارد، در حالیکه مانومتر به اندازه‌ی 8 اتمسفر(atm) فشار باد می‌شود. این حالت بالن را در ورودی مجرای بینی در داخل بینی در سطح دریچه‌ی هاسنر قرار می‌دهد. در این حالت باد کردن برای 90 ثانیه ادامه می‌یابد. در حالیکه بالون باد می‌شود، جراح به آرامی لوله را می‌کشد تا مطمئن شود که سوند به خوبی در جایش باقی مانده است. یک حرکت اشتباه ممکن است باعث بدعمل کردن بالون یا نشت آن شود و در چنین وضعیتی، دستگاه باید جایگزین شود. بعد از 90 ثانیه باد بالن خالی می‌شود ، سپس دوباره برای 60 ثانیه، 8 atm  باد می‌شود و دوباره باد خالی می‌شود.
• باد کردن مرحله‌ی دوم. سپس سوند 5 میلی‌متر جمع می‌شود تا در سطح مجرای بینی قرار گیرد. همان مراحل دوباره تکرار می‌شود: 90 ثانیه باد کردن بالون با فشار 8 atm ، خالی کردن باد،60 ثانیه باد کردن ، و خالی کردن دوباره‌ی باد.
• انقباض. سپس سوند به آرامی در حال انقباض با چرخاندن در جهت عقربه‌های ساعت از بدن خارج می‌شود. این حرکت پیچاندن، زخم شدن ناحیه‌ی بیرونی اطراف را کمتر می‌کند. بعد از برداشتن سوند، ناحیه‌ی بیرونی با محلول نمک شسته می‌شود.معمولا  ما بعد از داکریوپلاستی با بالون، لوله‌های سیلیکونی وارد نمی‌کنیم.

مراقبت‌های بعد از عمل

آنتی‌بیوتیک/استروئید (تبرامایسین/ دگزامتازون) بعد از عمل ،سه بار در روز برای یک هفته  داخل چشم، در انتهای پوست ریخته شود. عمل معمولا بدون نیاز به داروهای مسکن خوراکی بعد از عمل، تحمل می‌شود.

داکریوپلاستی با بالون در بزرگسالان

برخی جراحان داکریوپلاستی با بالون را  در ترکیب با  فرو کردن لوله‌ی سیلیکونی یا به عنوان بخشی از آندوسکوپی داکریوسیستورهینوستومی(DCR) همراه با بالون  در بزرگسالان استفاده می‌کنند. وقتی با سوپاپ سیلیکونی ترکیب می‌شود، عمل گشودگی با بالون شبیه آن چیزی است که در بالا شرح داده شد. اگرچه اضافه کردن داکریوپلاستی با بالون  به آندوسکوپی DCR  نیازمند وارد کردن سوند داخل بینی بسیار بزرگتری(9 میلی‌متر)  تحت هدایت آندوسکوپی است تا روزنه‌ی بینی را گشاد کند. سوابق قبلی در جهت پشتیبانی از نفع  اتساع بالون در جراحی بزرگسالان محدود هستند.

نکات کلیدی

اتساع سوند با بالون، ابزار با ارزشی در درمان انسداد ارثی مجاری بینی است. در حالیکه میل زدن به تنهایی، درجه‌ی موفقیت بالایی دارد، داکریوپلاستی با بالون، گزینه‌ای مناسب برای بیمارانی است که میل زدن برای آنها جواب نداده است، که بیشتر در کودکان بزرگتر  از 19 ماه رخ می‌دهد. داکریوپلاستی با بالون اثر مشابهی همانند گذاشتن لوله‌ی فلزی مونوکانالیکولار در کودکان مبتلا به انسداد مجاری بینی ارثی دارد. اگرچه نکته‌ی مثبت دارکیوپلاستی با بالون  این است که هیچ لوله‌ی سیلیکونی در قسمت اشکی باقی نمی‌ماند و نگرانی از برداشتن یا جابجا دن لوله توسط کودک را از بین می‌برد.

پیشگیری

اگر کودکی تمایل به بیرون ریختن عفونت ها با اشک ریختن دارد، این روال به کاهش تکرار عفونت‌ها کمک می‌کند. یک کمپرس گرم( یک پارچه‌ی مرطوب تمیز گرم) بالای ناحیه‌ی کیسه‌ی اشک قرار دهید. سپس انگشت میانیتان را از پهلو در امتداد برآمدگی استخوانی زیر چشم کودک قرار دهید، در حالیکه انگشتتان به سمت بالای بینی نشانه گرفته است. محکم ولی به آرامی با نوک انگشتتان بین چشم و بینی فشار وارد کنید. این فشار کیسه‌ی اشک را متراکم و  از راه مجرای پایینی تخلیه  می‌کند.بعد از این کار آب بکشید و کمپرس را دوباره گرم کنید. دوباره یک یا دو دقیقه در همان محل قرار دهید.

"کپی فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است."