آسیب های چشمی ناشی از تیروئید: تاری دید، خشکی چشم و تورم پلک ها

تعداد زیادی از افرادی که پرکاری غده تیروئید ناشی از بیماری گریوز دارند دچار علائم بیماری چشمی ‌می‌شوند که تحت عنوان گریوز افتالموپاتی شناخته می‌شود. حدود نیمی از افرادی که دچار بیماری گریوز هستند فقط علائم خفیف بیماری را تجربه می‌‌کنند اما بقیه آن‌ها با علائم بسیار شدید بیماری چشمی مواجه می‌‌شوند. شدیدترین نوع از بیماری تیروئید چشمی‌، بیماری خود ایمنی تومورهای حدقه و عضلات چشمی است که دچار تورم و التهاب شده و در نهایت زخم می‌شوند. سیستم ایمنی بدن به چشم‌ها و عضلات اطراف آن حمله می‌کند، این اختلال بیشتر در افرادی که دچار بیماری گریوز هستند رخ می‌دهد اما احتمال بروز آن در افرادی که به بیماری تیروئیدیت ‌هاشیموتو و سرطان تیروئید مبتلا هستند نیز وجود دارد.

 تیروئید چه تاثیری روی چشم‌ها می‌گذارد؟

آسیب‌های چشمی ناشی از اختلال تیروئید به مشکلاتی گفته می‌شود که زمانی به وجود می‌آیند که غده تیروئید نتواند به اندازه کافی هورمون‌های تیروئید تولید کند. غده تیروئید که در جلوی گردن قرار گرفته است هورمون‌هایی را تولید می‌‌کند که باعث تنظیم متابولیسم بدن می‌شوند. متابولیسم بدن به سرعتی گفته می‌شود که سلول‌های بدن به انجام وظایف خود می‌‌پردازند. ضربان قلب و سرعتی که بدن شما کالری می‌سوزاند می‌‌تواند سرعت متابولیسم بدن شما را نشان دهد. در صورتی که متابولیسم بدن شما طبیعی نباشد مشکلات متعددی به وجود خواهند آمد، البته همه اختلالات تیروئید باعث بروز مشکلات چشمی ‌نمی‌شوند.

 مشکلات تیروئیدی چگونه به وجود می‌آیند؟

 هنوز علت دقیق بروز مشکلات تیروئید مشخص نشده است. در بخش زیر به برخی از دلایل احتمالی بروز مشکلات تیروئید اشاره می‌کنیم:

• وجود مشکل در سیستم ایمنی بدن
• رشد توده روی غده تیروئید
• وجود یک ماده در خون که باعث افزایش تولید هورمون توسط غده تیروئید می‌شود.

 این بیماری بیشتر افراد میانسال و افراد سالمند را تحت تاثیر قرار می‌دهد و به ندرت در افرادی که زیر ۲۰ سال سن دارند رخ می‌دهد.

 چه عواملی باعث بروز آسیب‌های چشمی ناشی از اختلالات تیروئید می‌‌شود؟

 معمولا آسیب‌های چشمی ناشی از اختلال تیروئید به علت پرکاری تیروئید و تولید بیش از حد هورمون تیروئید به وجود می‌آیند. کم کاری تیروئید و تولید ناکافی هورمون تیروئید به ندرت باعث بروز مشکلات چشمی ‌می‌شود.

 علائم و نشانه‌های آسیب‌های چشمی ناشی از اختلال تیروئید شامل چه مواردی هستند؟

 اختلالات تیروئید در ابتدا باعث ایجاد علائم و نشانه‌های چشمی‌ نمی‌شوند اما به تدریج بیمار شاهد بروز علائم زیر خواهد بود:

• بیرون زدگی چشم اختلالی است که چشم‌ها به سمت بیرون متمایل می‌شوند و حالت خیرگی دارند. بیرون زدگی چشم می‌‌تواند در یک یا هر دو چشم به وجود بیاید و هر دو چشم به صورت یکسان درگیر نشوند.
• احساس خارش و وجود جسم خارجی به ویژه هنگام بیدار شدن از خواب بسیار شایع است.
• بسته نشدن پلک به طور کامل یا باز ماندن آن در هنگام خواب به نحوی که چشم بیمار در حالت خواب باز می‌ماند.
• خشکی چشم که می‌تواند به علت بسته نشدن کامل چشم رخ دهد. خشکی مداوم چشم می‌تواند باعث آسیب دیدگی قرنیه شود.
• اشک ریزی که به عکس العمل طبیعی چشم نسبت به خشکی چشم ارتباط دارد.
• حرکت نکردن پلک به سمت پایین هنگامی‌که فرد به سمت پایین نگاه می‌کند.
• تورم که احتمال بروز آن در هر قسمت از چشم وجود دارد و شامل موارد زیر است:

1. پلک بالا و پایین
2. بافت اطراف چشم
3. غشای مخاطی نازک و شفاف که سطح داخلی چشم را پوشانده است.
4. عروق خونی و سایر بافت‌های درون حدقه چشم
5. عصب بینایی که وظیفه ارسال تصاویر به مغز را بر عهده دارد.
6. عضلاتی که وظیفه کنترل حرکات چشم را بر عهده دارند.

• افزایش حساسیت چشم به نور
• تاری دید که گاهی اوقات با کاهش وضوح نور همراه است.
• دوبینی که در ابتدا گاهی اوقات به وجود می‌آید سپس دائمی ‌می‌شود.
• گاهی اوقات ممکن است حرکات یک چشم نسبت به چشم دیگر به علت تورم عضلات اطراف چشم کمتر باشد و مسیر حرکات یک چشم با چشم دیگر مطابقت نداشته باشد.

 بیماری تیروئید چشمی دو مرحله دارد

در بخش زیر به مراحل بیماری تیروئید چشمی اشاره می‌کنیم:

• التهاب و تورم: در این مرحله چشم‌ها ملتهب و قرمز هستند، پلک‌ها متورم هستند و چشم‌ها پف دارند که در اصطلاح پزشکی به این وضعیت پروپتوز گفته می‌شود. معمولاً چشم‌ها دردناک هستند و این حالت در هنگام شب تشدید می‌شود.
• عملکرد نادرست و زخم شدن عضلاتی که به حرکات چشم کمک می‌کنند. این مرحله زمانی به وجود می‌‌آید که علایم مرحله اول در حال از بین رفتن هستند. پلک بالا بسیار باز می‌‌شود و می‌‌تواند منجر به دوبینی گردد.

 در هر یک از این مراحل احتمال التهاب چشم وجود دارد و بیمار احساس می‌کند یک جسم خارجی در چشم او وجود دارد و ممکن است دچار تاری دید شود.

 آسیب‌های چشمی ناشی از اختلال تیروئید چگونه تشخیص داده می‌شوند؟

 آزمایشات مختلفی وجود دارد که چشم پزشک از آن‌ها برای ارزیابی بینایی و تغییراتی که در بافت‌های اطراف چشم به وجود آمده است استفاده می‌کند. این آزمایشات شامل تست بینایی، تست دیدن رنگ‌ها، میدان دید، ارزیابی پلک، اندازه گیری فشار چشم و بررسی عصب بینایی است و گاهی اوقات پزشک دستور انجام عکسبرداری را نیز می‌دهد.

 چه روش‌هایی برای درمان بیماری تیروئید چشمی وجود دارد؟

 روش‌های مختلفی برای درمان آسیب‌های چشمی ناشی از بیماری تیروئید وجود دارد. برخی از مشکلات مربوط به غده تیروئید با گذر زمان و بدون نیاز به درمان بهبود می‌یابند. ممکن است پزشک در ابتدا هیچ گونه درمانی را برای بیمار در نظر نگیرد و فقط از او بخواهد در فواصل زمانی منظم برای انجام چکاپ به مطب مراجعه کند.

 مصرف دارو

 مصرف برخی از داروها می‌تواند به درمان این بیماری کمک کند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌‌کنیم:

• داروهای تنظیم کننده سطح تولید هورمون‌های تیروئید
• داروهای استروئیدی برای کاهش التهاب و تورم
• داروهای ادرارآور ضعیف برای کاهش تورم
• اشک مصنوعی برای مرطوب نگه داشتن چشم

 انجام عمل جراحی

 عمل جراحی به دلایل مختلف انجام می‌‌شود که این موارد به شرح زیر می‌باشند:

• تغییر دادن شکل پلک به نحوی که به هم نزدیک شوند.
• تغییر دادن شکل حدقه چشم درون جمجمه که این کار به ایجاد فضای بیشتر برای بافت‌های متورم کمک می‌کند.
• خارج کردن غده تیروئید که به درمان پرکاری تیروئید کمک می‌کند.
• جراحی عضلات که به رفع مشکل دوبینی کمک می‌‌کند.

 انجام دادن برخی از عمل‌های جراحی به ویژه عمل‌هایی که به بهبود ظاهر چشم کمک می‌کنند باید به بعد از بهبود علایم بیماری موکول شوند. نمی‌توان برخی از مشکلات تیروئیدی از قبیل اختلال گریوز را درمان کرد حال آنکه می‌‌توان به خوبی برخی از مشکلات تیروئید را کنترل کرد و از اثرگذاری آن‌ها بر چشم جلوگیری نمود. معمولاً پزشک می‌تواند به بیمار برای کنترل و کاهش علایم بیماری او کمک کند.

 توصیه‌های ساده و کاربردی برای کاهش علائم بیماری

• باید برای غلبه بر بیماری خود ایمنی مشکل چکه از روده را درمان کرد. هنگامی ‌که میزان تراوشات روده شدید باشد سموم و مواد زائد موجود در روده وارد جریان خون می‌شوند. این کار باعث می‌‌شود که فشار زیادی به کبد و سیستم ایمنی بدن وارد گردد. در صورتی که قصد دارید این مشکل را برطرف کنید باید از مصرف غذاهایی که باعث حساسیت و التهاب روده می‌شوند از قبیل حبوبات به ویژه مواردی که حاوی گلوتن هستند، محصولات لبنی، شکر و غلات خودداری کنید. برخی از افراد باید مصرف سایر مواد غذایی التهاب آور را نیز محدود کنند.
• افرادی که دچار مشکل نشت روده هستند مقدار بسیار زیادی میکروب خطرناک در روده آن‌ها جمع می‌شود. باکتری‌های خطرناک، کاندیدا و سایر میکروارگانیسم‌ها می‌توانند باعث التهاب مخاط روده شده مواد مغذی بدن بیمار را جذب کند و در نهایت فرد دچار سوء تغذیه شود. داروهای مخصوص پاکسازی روده می‌تواند به تمیز شدن روده کمک کند. گلوتامین تواند کمک شایانی به درمان نشت روده کند و یک منبع سوختی عالی برای سلول‌های روده محسوب می‌شود، بنابراین می‌تواند به بهبود و ترمیم مخاط روده کمک کند.
• افرادی که دچار بیماری خود ایمنی هستند سطح التهاب در بدن آن‌ها بسیار زیاد است. مواد شیمیایی التهاب آور باعث ایجاد علائمی از قبیل خستگی، درد، تورم، قرمزی و از دست دادن عملکرد بدن می‌شوند. تعداد زیادی از این مواد شیمیایی در کبد ساخته می‌‌شوند و در صورتی که کبد به علت نامناسب بودن تغذیه تحت فشار قرار بگیرند سطح تولید مواد شیمیایی افزایش می‌یابد.
• محققان متوجه شده‌اند افرادی که دچار بیماری خود ایمنی هستند سطح ویتامین دی یا سلنیوم بدن آن‌ها پایین است. این دو ماده مغذی می‌‌تواند به کاهش التهاب بدن و کاهش سطح تولید آنتی‌بادی‌های بدن که در بیماری خود ایمنی افزایش می‌یابند، کمک کنند.
• نوشیدن آب سبزیجات خام یک روش عالی برای تقویت سیستم ایمنی بدن و پاکسازی کبد است. مصرف سبزیجات برگ سبز و گیاهان تازه برای بدن بسیار مفید است بنابراین بهتر است بیمار از آب سبزیجات به عنوان شربت استفاده کند و مقدار کمی آب میوه به آن اضافه کنید تا طعم نوشیدنی او بهتر شود.

 آشنایی با خشکی چشم به عنوان یکی از آسیب‌های ناشی از اختلال تیروئید

 خشکی چشم که با احساس درد، سوزش، خارش و ناراحتی همراه است می‌‌تواند به مشکلات مربوط به غده تیروئید ارتباط داشته باشد. گاهی اوقات خشکی چشم می‌‌تواند اولین علامت بیماری تیروئید باشد.

 عواملی باعث خشکی چشم می‌شوند؟

 چشم باید همیشه مرطوب باشد، این کار به چشم کمک می‌‌کند سالم بماند و عملکرد مناسبی داشته باشد. در بیماری تیروئید چشمی بیمار با مشکل خشکی چشم مواجه می‌شود. در بخش زیر به دلایل خشکی چشم اشاره می‌‌کنیم:

• چشم‌ها به طور کامل بسته نمی‌شوند: بیماری گریوز می‌‌تواند بر عضلات اطراف چشم تاثیر بگذارد و ممکن است پلک بالا به سمت بالا به پایین به سمت پایین کشیده شود یا آنکه اطراف چشم تحت فشار قرار می‌‌گیرند و چشم را به سمت بیرون فشار دهند. این مسئله باعث می‌شود که چشم به طور کامل بسته نشود و در نتیجه چشم به شدت خشک می‌شود.
• اشک به اندازه کافی تولید نمی‌شود: هر بار که شما پلک می‌زنید اشک سطح روی چشم را پوشانده و مرطوب می‌‌کند و آن را تمیز نگه می‌دارد. در بیماری تیروئید چشمی‌، اشک به اندازه کافی تولید نمی‌شود یا آنکه اشک نمی‌تواند وظیفه خود را به طور درست انجام دهد.
• به اندازه کافی سطح چشم چرب نمی‌شود: اشک ترکیبی از آب و چربی و مخاط است. چربی موجود در اشک توسط غدد پلک ساخته می‌شود و به مرطوب نگه داشتن سطح چشم کمک می‌نماید. در صورتی که به اندازه کافی روی سطح چشم چربی وجود نداشته باشد چشم به سرعت خشک می‌شود.

چه افرادی در معرض خطر آسیب‌های چشمی ناشی از اختلالات تیروئید قرار دارند؟

 به طور کلی اختلالات تیروئید به دو دسته تقسیم می‌شود. مورد اول شامل بیماری گریوز است که در این حالت غده تیروئید مقدار بسیار زیادی هورمون تیروئید ترشح می‌کند و مورد دوم به اختلال تیروئیدیت‌ هاشیموتو ارتباط دارد که باعث کاهش سطح هورمون‌های تیروئید می‌شود. این دو بیماری زمانی به وجود می‌‌آیند که سیستم ایمنی بدن به جای مبارزه با عفونت‌ها به اشتباه به غده تیروئید حمله می‌کند. از آنجایی که برخی از پروتئین‌های چشم شبیه بافت تیروئید هستند سیستم ایمنی بدن به چشم نیز حمله می‌کند. احتمال بروز مشکلات چشمی در افراد مبتلا به بیماری گریوز بسیار شایع است اما ممکن است افراد مبتلا به بیماری تیروئیدیت ‌هاشیموتو نیز دچار مشکلات چشمی شوند.

 معمولاً اختلالات تیروئید در می‌ان اعضای خانواده شایع است. اگر شما دچار خشکی چشم هستید و در خانواده شما سابقه ابتلا به بیماری گریوز یا بیماری‌ هاشیموتو وجود دارد باید برای انجام معاینات به پزشک مراجعه کنید. درمان اختلالات تیروئید به جلوگیری از آسیب دیدگی چشم و سایر مشکلات کمک می‌کند.

 چه روش‌هایی برای درمان خشکی چشم ناشی از بیماری تیروئید وجود دارد؟

 متاسفانه درمان اختلالات تیروئید باعث درمان خشکی چشم نمی‌شود، اگرچه علت بروز آن‌ها مشابه است دو مقوله کاملاً مجزا محسوب می‌شوند. مصرف قطره اشک مصنوعی در طول روز و مصرف پماد و ژل در هنگام خواب می‌تواند به رفع مشکلات خشکی چشم کمک کند. اما قطره‌های چشمی که از قرمز شدن چشم جلوگیری می‌‌کنند می‌‌توانند باعث بدتر شدن خشکی آن شوند. اگر پلک‌های شما به طور کامل بسته نمی‌شود استفاده از چشم بند هنگام خواب می‌‌تواند به حفظ رطوبت چشم کمک کند. روش‌های زیر می‌‌توانند در حفظ رطوبت چشم موثر باشند:

• از استعمال دخانیات خودداری کنید.
• از نشستن کنار کولر یا بخاری خودداری کنید.
• در طول ساعات شب از دستگاه تولید بخار استفاده کنید.
• اگر با کامپیوتر کار می‌کنید هر چند دقیقه یک بار استراحت کنید.
• هر چند دقیقه یک بار پلک بزنید.
• ماهی بیشتری مصرف کنید یا آنکه با پزشک خود در خصوص مصرف قرص روغن ماهی صحبت کنید. اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در ماهی سالمون، ماهی تن و ساردین به رفع التهاب کمک می‌کنند و باعث می‌شوند شما احساس بهتری داشته باشید.

"کپی فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است."